Muğla-Stratonikeia

Günümüzde Yatağan Termik santralının burada kurulması yöreyi olumsuz etkilemiş, çıkan zehirli gaz ve diğer sebeplerden dolayı köy terk edilmiştir. Antik çağ yazarlarının Karia'da bir kent olarak isminden söz ettiği Stratonikeia Eskihisar köyü ile iç içedir. Pluturcharkhos'un belirttiği gibi kent ismini, yaygın bir mitolojik öyküye göre genç ve güzel bir kadın ile onun coşkulu aşkından almıştır. Karia'nın bu antik kentinde Stratonikeia isimli, güzelliğiyle ün yapmış bir kız yaşarmış, Kral Seleukos Nikator'un karısı ölünce kendine yeni bir eş aramış ve sonunda Stratonikeia'yı görmüş ve onunla evlenmeyi istemiş. Bu sırada kız, Seleukos'un oğlu Antiochos ile çılgın bir aşk yaşıyormuş. Buna rağmen kral ile evlenmek zorunda kalmış. Ancak Seleukos oğlunun sevgilisi ile evlendiğini bilmiyormuş. Düğünün hemen ardından Antiochos hastalanmış, yataklara düşmüş, hastalığına hiçbir hekim çare bulamamış. O sırada Karia'da bulunan ünlü bir Mısırlı hekim olan Herostratos saraya çağırılmış, hastayı bir de onun görmesi istenmiş. Mısırlı hekim de günlerce uğraşmış ama hastanın tedavisini o da yapamamış.Bir gün Stratonikeia hastanın odasına girmiş ve o anda Antiochos'un yüzü kızarmış, kalbi daha hızlı atmaya başlamış. Bu durumu gören, iki sevgilinin bakışlarından bir şeyler sezinleyen hekim Stratonikeia odadan çıkar çıkmaz Antiochos'u sıkıştırmış ve gerçeği öğrenmiş. Ama bu durumu krala nasıl söyleyecektir? Hekim uzun uzadıya düşünmüş ve Seleukos'un huzuruna çıkmış, ve aralarında şöyle bir konuşma geçmiş:
Kral Hazretleri, oğlunuzun hastalığının ne olduğunu anladım. Oğlunuz benim karıma aşık ve o yüzden de yataklara düşmüştür.
Bunun üzerine kral : Benim sevgili oğlumdan karını esirgeyecek misin? Oğlumu kurtarmalıyız. Deyince hekim düşünmüş ve sonra yanıtını vermiş: Kralım siz kendinizi benim yerime koyun. Siz benim yerimde olsaydınız ne yapardınız? Oğlum, benim karımı sevmiş olsaydı hiç düşünmez verirdim. Çünkü Antiochos benim her şeyimdir. Hekim de zaten böyle bir anı kollamaktaymış. Hemen yanıtını vermiş; -O halde size gerçeği söylemeliyim. Oğlunuz kraliçe Strtonikeia'ya aşıktır. Siz onunla evlenmeden önce de birlikte büyük bir aşk yaşamışlar.
Kral son derece şaşkındır. Peki o halde evlensinler demiş. Bundan sonra Stronikeia ile Antiochos evlenmişler ve kısa bir süre sonra da kral tahtını oğluna bırakmış.

İşte Antiochos uğruna babasını kaybettiği güzeller güzeli sevgilisi Strotonikeia''ın adına bu kenti kurmuş. Bu olaya değinen Byzantion'lu Stephanos M.Ö.281-261 yılları arasında kentin kurulduğunu söyler. Plutarchos de Kral Seleukos'un karısı Stratonikeia ile oğlu Antiochos'un yaşadıkları aşka değinmiş ve: “'Baba kral , genç karısı ile oğlu arasında geçen gizli aşkı öğrenince M.Ö.294'de karısından ayrılmış ve her ikisini de ülkenin kuzeyine göndermiştir”' demiştir. Öte yandan antik yazarlardan Appian da kenti bu tarihte Seleukos'un genç karısı adına kurduğunu ileri sürmüştür.