Travel Tatil

Bugün ayakta kalan İstanbul Medreselerinin tamamını gezebilmek için böyle beş ya da altı farklı güzergah izlenebilir. Bir de eski İstanbul´un bilâd-ı selase denilen üç beldesinde (Eyüp, Beyoğlu, Üsküdar) bulunan medreseler var tabii.

Bunları gezmek bilhassa Eyüp ve Üsküdar'ı anlamak için çok önemli. Kânûnî Sultan Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızları ve meşhur Sadrazam Rüstem Paşa'nın eşi Mihri-mah Sultan tarafından Mimar Sinan'a yaptırılan Mihrimah Sultan Medresesi Sultantepe'nin eteğinde bugün bir tıp merkezi olarak hala hizmet veriyor. İçine girdiğinizde size eski zaman kokuları duyuracak, uzaklardan haberler verecek bir medrese bu. Üsküdar'ın bir diğer sembolü olan Mimar Sinan'ın bir diğer eseri Şemsi Paşa Medresesi de öyle. Sinan'ın inşa ettiği en küçük külliye olan bu manzume "mücevher kutusu" diye tarif edilmektedir. Harem sahil yolu üzerinde, deniz kenarında Kız Kulesi'ne nazır bu medrese görenlerin Evliya Çelebi'nin ifadesi ile"kasr-ı müzeyyen"zannettiği bir eserdir. Halen Şemsi Paşa İlçe Halk Kütüphanesi olarak hizmet vermeye devam eden bu güzel medresede biraz nefes alıp kitap raflarında bir vakit kaybolabilirsiniz.

Toptaşı Semti'nde, Valide-i Atik Mahallesi'nde bulunan Atik Valide Medresesi, Ahmediye Semti'nde Gün-doğumu Caddesi ile Esvapçı Sokağı köşesindeki Ahmediye Külliyesi içinde yer alan Ahmediye Medresesi, Nuhkuyusu'nda Murat Reis Mahallesi'nde, Çavuşdere Caddesi ile Çinili Mescit Sokağı'nın birleştiği noktada Çinili Külliyesi içinde yer alan Çinili Medresesi Üsküdar'da gezip görebileceğiniz diğer medreseler. Eyüp'te ise Sokullu Mehmed Paşa'nın türbesinin arka tarafında bulunan, Sultan II. Selim'in kızı, Sokollu Mehmed Paşa'nın eşi İsmihan Sultan tarafından yaptırılan ve halen Sağlık Ocağı olarak hizmet vermeye devam eden İsmihan Sultan Medresesi ile Defterdar Caddesi ve Zal Paşa Caddesi arasındaki Zal Mahmud Paşa Medreseleri görülebilir. Zal Mahmud Paşa Medreseleri halen Eyüp Mehterhanesi, Divan Araştırma ve Eğitim Derneği ile Eyüp Oyuncakçılığı Projesi Eğitim Yeri ve Atölyesi tarafından kullanılmaktadır. Beyoğlu-Beşiktaş bölgesinde ise Beşiktaş Meydanı'ndaki Sinan Paşa Külliyesi içinde yer alan Sinan Paşa Medresesi; Tophane'de Ali Paşa Medresesi Sokağı'ndaki Kılıç Ali Paşa Külliyesi içinde yer alan Kılıç Ali Paşa Medresesi ve Galata'da Kömürcü Aziz Sokağı, Billur Sokağı, Söğüt Sokağı ve Bereketzâde Sokağı arasında bulunan Valide Kethüdası Mehmed Efendi Medresesi (kapısının açıldığı sokak dolayısıyla Bereketzâde Medresesi diye de biliniyor) görülebilir. İstanbul Medreseleri bugün gündemden düşmüş, unutulmuş bir tarihi zenginliğimizdir. Bir şehri geleceğe taşımak o şehrin geçmişine bigane kalarak mümkün olmayacağına göre bu mirası yeniden ele almamız, tanımamız, tanıtmamız, yeniden şehre kazandırmamız gerekmektedir.